J97 nhận cọc nhưng “bặt vô âm tín”. Khi nào bị truy cứu trách nhiệm hình sự?

Chương trình Chuyển động 24h cho biết từ tháng 8/2024 hàng nghìn người hâm mộ đã chuyển khoảng 3,6 tỷ đồng đặt mua lightstick của ca sĩ Jack – J97. Gần một năm trôi qua, người mua vẫn chưa nhận được hàng và cũng không được hoàn tiền. Vậy hành vi này dừng ở tranh chấp dân sự hay đã đủ yếu tố cấu thành tội phạm?

1. Cơ sở pháp lý

Vi phạm trong giao dịch dân sự

Theo Điều 430–438 Bộ luật Dân sự 2015 (BLDS), bán hàng nhưng không giao hàng đúng hạn là vi phạm hợp đồng và phát sinh trách nhiệm:

•Hoàn trả toàn bộ tiền đặt cọc kèm lãi chậm trả.

•Bồi thường thiệt hại thực tế, phạt vi phạm (nếu có thỏa thuận).

•Người tiêu dùng có quyền khiếu nại tới Cục Cạnh tranh & Bảo vệ Người tiêu dùng hoặc Sở Công Thương nơi tổ chức/cá nhân kinh doanh đăng ký hoạt động.

2. Khi nào chuyển thành trách nhiệm hình sự?

Hành vi cố ý không giao hàng, không hoàn tiền có thể bị xử lý theo hai tội danh trong Bộ luật Hình sự 2015 (sửa đổi 2017):

2.1. Lừa đảo chiếm đoạt tài sản – Điều 174

Áp dụng khi ngay từ đầu bên bán dùng thủ đoạn gian dối (quảng cáo sai sự thật, dựng quy trình sản xuất “ảo”, cam kết năng lực không có thật) để chiếm đoạt tiền đặt cọc.

2.2. Lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản – Điều 175

Áp dụng khi việc nhận tiền ban đầu là hợp pháp nhưng bên bán cố tình chiếm đoạt: tiêu hết tiền sản xuất, bỏ trốn, né tránh liên lạc, liên tục trì hoãn không lý do xác đáng.

Với giá trị thiệt hại 3,6 tỷ đồng, cả hai tội danh đều rơi vào khung hình phạt cao nhất 12–20 năm tù, thậm chí tù chung thân (khoản 4 Điều 174, 175 BLHS).

3. Chế tài hành chính song song

Vi phạm thương mại điện tử – căn cứ Nghị định 98/2020/NĐ CP và Nghị định 24/2025/NĐ CP

3.1. Khung phạt tiền

3.1.1. Mức phạt cơ bản

•Tổ chức kinh doanh: phạt tiền từ 40 triệu đến 100 triệu đồng.

•Cá nhân (người bán riêng lẻ trên sàn/ mạng xã hội): phạt bằng 50 % mức phạt tổ chức, tối đa 50 triệu đồng.

3.1.2. Biện pháp khắc phục hậu quả

•Buộc hoàn trả 100 % số tiền đã thu trái phép cho người mua.

•Buộc gỡ bỏ, đính chính toàn bộ thông tin, quảng cáo, link đặt hàng vi phạm.

•Đình chỉ hoạt động thương mại điện tử đến 06 tháng nếu tái phạm hoặc có doanh thu lớn.

3.2. Cơ quan có thẩm quyền xử phạt

•Cục Quản lý Thị trường (QLTT): kiểm tra, lập biên bản và ra quyết định xử phạt.

•Sở Công Thương: xử lý website/app TMĐT thuộc phạm vi địa phương.

•Cục Thương mại Điện tử & Kinh tế số (Bộ Công Thương): yêu cầu chặn tên miền, thu hồi giấy chứng nhận TMĐT, chuyển hồ sơ cho cơ quan điều tra nếu cần.

3.3. Tình tiết tăng nặng & giảm nhẹ

•Tăng nặng: số tiền chiếm đoạt > 500 triệu đồng; ảnh hưởng > 100 người; cố tình che giấu nguồn tiền, tẩu tán tài sản; tiếp tục vi phạm sau khi bị yêu cầu khắc phục.

•Giảm nhẹ: chủ động khắc phục hậu quả, hoàn tiền đầy đủ trước khi có quyết định xử phạt; hợp tác cung cấp thông tin, thành khẩn khai báo.

3.4. Mối liên hệ với trách nhiệm hình sự

Nếu không chấp hành quyết định xử phạt hoặc tái phạm có hệ thống gây thiệt hại nghiêm trọng, hồ sơ sẽ được chuyển sang cơ quan điều tra để xem xét truy cứu:

•Tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản (Điều 174 BLHS) – khi có yếu tố gian dối ngay từ đầu.

•Tội lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản (Điều 175 BLHS) – khi nhận tiền hợp pháp rồi cố tình chiếm đoạt.

4. Hướng dẫn bảo vệ quyền lợi người mua

4.1. Thu thập và lưu trữ chứng cứ

•Sao kê, biên lai chuyển khoản.

•Email/tin nhắn xác nhận đơn hàng, thông báo hoãn giao.

•Ảnh chụp bài quảng cáo, bài đăng chính thức liên quan đến lightstick Jack J97.

4.2. Tố giác tội phạm

Soạn đơn tố giác (Điều 144 BLTTHS 2015) kèm chứng cứ gửi:

•Công an quận/huyện nơi đặt trụ sở pháp nhân hoặc nơi cư trú của người đại diện.

•Phòng Cảnh sát Kinh tế (PC03) Công an tỉnh/thành phố.

4.3. Khiếu nại, khởi kiện dân sự

•Gửi khiếu nại tới Cục Cạnh tranh & BVNTD để được hòa giải, yêu cầu hoàn tiền.

•Khởi kiện tại Tòa án nhân dân có thẩm quyền để đòi tiền, lãi, phạt vi phạm.

•Liên kết tập thể (class action): lập danh sách, ủy quyền chung để tăng sức ép và chứng minh quy mô thiệt hại.

5. Bài học cho nghệ sĩ & doanh nghiệp

5.1. Minh bạch tiến độ:

công bố lịch sản xuất, đăng hình ảnh thực tế, cập nhật mốc giao hàng.

5.2. Ký quỹ/escrow:

sử dụng cổng thanh toán giữ tiền đến khi giao đủ hàng.

5.3. Hoàn tiền tự động:

điều khoản phạt trễ hạn và quy trình hoàn tiền rõ ràng.

5.4. Tuân thủ pháp luật TMĐT:

đăng ký website/app bán hàng, niêm yết điều khoản dịch vụ, bảo vệ thông tin người tiêu dùng.

6. Kết luận

“Danh tiếng xây bằng niềm tin, sụp đổ chỉ trong một lần thất hứa.”

Với thiệt hại 3,6 tỷ đồng và dấu hiệu chiếm đoạt, vụ lightstick Jack J97 có thể trở thành vụ án hình sự nghiêm trọng chứ không chỉ là “lùm xùm showbiz”. Người tiêu dùng cần chủ động sử dụng công cụ pháp lý, còn nghệ sĩ và doanh nghiệp phải coi trọng trách nhiệm – minh bạch – tuân thủ nếu không muốn đánh mất niềm tin và đối mặt với rủi ro pháp lý nặng nề.

Thông tin liên hệ

CÔNG TY LUẬT TNHH DL PINNACLE

Địa chỉ: Tầng 3, 18A/76 Nguyễn Thị Minh Khai, Phường Đa Kao, Quận 1, TP. Hồ Chí Minh

Hotline: 0914.491.911

Email: info@dlpinnacle.vn

Website: https://www.dlpinnacle.vn

BÀI VIẾT MỚI

HỘ KINH DOANH BỎ THUẾ KHOÁN

Vừa qua, Quốc hội nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam đã thông qua một số chính sách mới về thuế và hóa đơn áp dụng cho hộ kinh doanh. Những chính sách mới này đã vấp phải không ít phản ứng tiêu cực của các hộ kinh doanh, bởi lẽ: Chúng không chỉ làm thay đổi cách thức tính thuế mà còn đòi hỏi các hộ kinh doanh phải điều chỉnh phương thức quản lý, sử dụng hóa đơn, kê khai và nộp thuế, mang đến nhiều khó khăn cho các hộ kinh doanh, đặc biệt là những hộ nhỏ lẻ.

HỘ KINH DOANH HAY CÔNG TY

Quyết định đăng ký hộ kinh doanh (HKD) hay thành lập công ty (CTY) giống như chọn phương tiện cho hành trình khởi nghiệp: xe máy gọn nhẹ hay ô-tô vững chãi? Bài viết này phân tích thuế, trách nhiệm pháp lý, vận hành và thời điểm “lên đời” mô hình, kèm ví dụ thực tế để bạn ra quyết định sáng suốt.

BỎ ÁN TỬ HÌNH

Sáng ngày 25/6 vừa qua, một bước tiến quan trọng trong hệ thống pháp luật Việt Nam đã được thông qua khi Quốc hội chính thức thông qua Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Bộ luật Hình sự với sự đồng thuận cao từ các đại biểu (429/439 phiếu tán thành, chiếm 89,75%). Luật này chính thức có hiệu lực thi hành kể từ ngày 01/07/2025.Một trong những điểm sửa đổi mang tính nhân văn và được dư luận đặc biệt quan tâm chính là việc bãi bỏ hình phạt tử hình đối với 8 tội danh, thay vào đó là hình phạt tù chung thân không xét giảm án.

BỒI THƯỜNG SỨC KHOẺ BỊ HẠI TRONG ÁN HÌNH SỰ

Quyền được bảo vệ sức khỏe và tính mạng là nhóm quyền nhân thân quan trọng của mỗi cá nhân, được pháp luật công nhận và bảo hộ. Những cá nhân có hành vi xâm phạm đến tính mạng, sức khỏe của người khác sẽ sẽ bị truy cứu trách nhiệm hình sự và phải bồi thường thiệt hại. Do đó, trong quá trình giải quyết các vụ án hình sự, song song với việc giải quyết các vấn đề về hình sự thì việc giải quyết phần dân sự, đặc biệt là vấn đề bồi thường thiệt hại ngoài hợp đồng, cũng cần được xem xét, giải quyết.

THỪA KẾ THẾ VỊ KHI CHA MẸ MẤT QUYỀN THỪA KẾ

Trong các quy định pháp luật liên quan đến việc xác lập quyền tài sản giữa người đã khuất và những người còn sống, chế định thừa kế thế vị tồn tại như một cơ chế đặc biệt để bảo vệ quyền thừa kế của cá nhân là con/cháu của người để lại di sản trong trường hợp họ chết trước hoặc cùng thời điểm với người để lại di sản. Tuy nhiên, việc áp dụng thừa kế thế vị trong một số tình huống đặc thù như con của người để lại di sản không có quyền hưởng di sản đã và đang đặt ra những vấn đề pháp lý cần được nghiên cứu và điều chỉnh để phù hợp hơn với nguyên tắc công bằng và nhân đạo trong pháp luật thừa kế.

THAY ĐỔI TÀI SẢN GÓP VỐN TRONG CÔNG TY TNHH: CÓ ĐƯỢC KHÔNG?

Trong nền kinh tế thị trường, vốn là điều kiện đầu tiên có ý nghĩa quyết định sự ra đời cũng như phát triển sau này của doanh nghiệp, bởi không có doanh nghiệp nào tồn tại mà không cần đến vốn. Vốn được hình thành trước hết là từ tiền, tài sản, quyền tài sản trị giá được bằng tiền do các cá nhân, tổ chức góp vào doanh nghiệp. Việc góp vốn này được thực hiện khi thành lập doanh nghiệp hoặc góp thêm vốn vào doanh nghiệp đã thành lập. Trong thực tiễn, có thể xảy ra trường hợp cá nhân, tổ chức muốn thay đổi loại tài sản góp vốn trong doanh nghiệp. Tuy nhiên hiện nay, Luật Doanh nghiệp chỉ có quy định liên quan đến việc thay đổi loại tài sản góp vốn trong Công ty trách nhiệm hữu hạn hai thành viên trở lên.

SỰ GIẢM NHẸ HÌNH SỰ

Bộ luật Hình sự Việt Nam năm 2015, sửa đổi, bổ sung năm 2017, là một văn bản pháp luật quan trọng, quy định về các tội phạm và hình phạt nhằm bảo vệ các quyền lợi hợp pháp của công dân, trật tự công cộng, cũng như an ninh quốc gia. Trong đó, Điều 51 và Điều 52 của Bộ luật này đề cập đến các tình tiết giảm nhẹ và tăng nặng trách nhiệm hình sự, đóng vai trò quan trọng trong quá trình xét xử và quyết định hình phạt. Đây là hai điều khoản liên quan trực tiếp đến tình tiết giảm nhẹ và tình tiết tăng nặng trách nhiệm hình sự. Vậy các tình tiết này có ý nghĩa gì? Chúng được áp dụng ra sao trong thực tế? Hãy cùng phân tích từng nội dung cụ thể ngay sau đây!

TỘI LỪA ĐẢO

Tội danh "Lừa đảo chiếm đoạt tài sản" theo quy định của Bộ luật Hình sự bao gồm các yếu tố cấu thành, hình phạt và hệ lụy xã hội. Cùng tìm hiểu chi tiết qua bài phân tích sau.