1. Hộ kinh doanh là gì?
Căn cứ quy định tại khoản 1 Điều 79 Nghị định 01/2021/NĐ-CP có thể hiểu hộ kinh doanh là một tổ chức do một cá nhân hoặc nhiều cá nhân là thành viên hộ gia đình đăng ký thành lập và chịu trách nhiệm bằng toàn bộ tài sản của mình đối với hoạt động kinh doanh của hộ.
2. Chính sách mới về thuế và hoá đơn áp dụng cho hộ kinh doanh
2.1. Xóa bỏ phương thức thuế khoán và áp dụng phương pháp kê khai thuế
2.1.1 Thuế khoán là gì?
Theo quy định tại Điều 51 Luật Quản lý thuế năm 2019, thuế khoán là phương pháp tính thuế mà cơ quan thuế ấn định một mức thuế cố định phải nộp cho hộ kinh doanh trong một khoảng thời gian nhất định, dựa trên dự báo về doanh thu và thu nhập; thường được áp dụng cho các hộ kinh doanh nhỏ, không có khả năng thực hiện đầy đủ chế độ kế toán, hóa đơn, chứng từ.
Ví dụ minh hoạ
Hộ kinh doanh A có doanh thu 50.000.000 đồng/năm, cơ quan thuế đề xuất Hộ kinh doanh A nộp thuế khoán 300.000 đồng/tháng.
2.1.2. Bãi bỏ thuế khoán
Nghị quyết 68-NQ/TW năm 2025
Ngày 04/5/2025, Ban chấp hành Trung ương ban hành Nghị quyết 68-NQ/TW năm 2025 của Bộ Chính trị và phát triển kinh tế tư nhân, trong đó, tại tiểu mục 7 Mục II có đề ra nhiệm vụ, giải pháp “Xoá bỏ hình thức thuế khoán đối với hộ kinh doanh chậm nhất trong năm 2026”.
Nghị quyết 198/2025/QH15
Ngày 17/5/2025, trên cơ sở nhiệm vụ, giải pháp đã được đề ra tại Nghị quyết 68-NQ/TW năm 2025, Quốc hội nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam đã thông qua Nghị quyết 198/2025/QH15 về một số cơ chế, chính sách đặc biệt phát triển kinh tế tư nhân, trong đó, tại khoản 6 Điều 10 quy định rõ nội dung “Hộ kinh doanh không áp dụng phương pháp khoán thuế từ ngày 01 tháng 01 năm 2026”.
2.1.3. Áp dụng phương pháp kê khai thuế
Căn cứ quy định tại khoản 6 Điều 10 Nghị quyết 198/2025/QH15 và Thông tư 40/2021/TT-BTC, kể từ ngày 01/01/2026, hộ kinh doanh sẽ phải nộp thuế theo phương pháp kê khai.
2.1.4. Kết luận
Như vậy, kể từ ngày 01/01/2026, phương thức thuế khoán sẽ chính thức bị xoá bỏ, thay vào đó, hộ kinh doanh sẽ phải nộp thuế theo phương pháp kê khai.
2.2. Sử dụng hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền
Căn cứ Điều 11 Nghị định 123/2020/NĐ-CP (được sửa đổi, bổ sung bởi khoản 8 Điều 1 Nghị định 70/2025/NĐ-CP), từ ngày 01/6/2025, những hộ kinh doanh sau sẽ phải sử dụng hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền kết nối với cơ quan thuế:
•Hộ kinh doanh nộp thuế theo phương pháp khoán có mức doanh thu trên 1.000.000.000 đồng/năm;
•Hộ kinh doanh có sử dụng máy tính tiền;
•Hộ kinh doanh có quy mô về doanh thu, lao động đáp ứng từ mức cao nhất về tiêu chí của doanh nghiệp siêu nhỏ theo quy định pháp luật về hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa.
Nội dung hoá đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền
•Tên, địa chỉ, mã số thuế người bán;
•Tên, địa chỉ, mã số thuế/số định danh cá nhân/số điện thoại của người mua theo quy định (nếu người mua yêu cầu);
•Tên hàng hóa, dịch vụ, đơn giá, số lượng, giá thanh toán;
•Thời điểm lập hóa đơn;
•Mã của cơ quan thuế hoặc dữ liệu điện tử để người mua có thể truy xuất, kê khai thông tin hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền.
3. Tác động của các chính sách mới về thuế và hóa đơn đến hộ kinh doanh
3.1. Tác động của chính sách bãi bỏ thuế khoán
3.1.1. Tác động tích cực
•Bỏ phương thức nộp thuế khoán sẽ giúp toàn bộ hộ kinh doanh chuyển sang hệ thống kê khai thuế minh bạch, tăng tính cạnh tranh và công bằng hơn.
•Sẽ không còn tình trạng mức doanh thuế khoán cao hơn so với doanh thu thực tế trong năm.
•Việc áp dụng phương pháp kê khai thuế giúp hộ kinh doanh dễ dàng chuyển đổi thành doanh nghiệp chính thức khi muốn mở rộng quy mô và tiếp cận các chính sách hỗ trợ như vay vốn ngân hàng.
3.1.2 Tác động tiêu cực
•Chi phí tuân thủ thuế sẽ cao hơn khi bắt buộc phải chuyển sang phương pháp kê khai thuế đầy đủ, bao gồm các chi phí cho phần mềm kế toán, kế toán trước hoặc các chi phí khác liên quan.
•Những hộ kinh doanh có quy mô nhỏ, ít nguồn lực sẽ gặp khó khăn trong việc tuân thủ quy định mới về kê khai thuế vì không có kế toán riêng;
•Việc thay đổi phương thức nộp thuế có thể tạo ra sự không ổn định trong các hoạt động tài chính của hộ kinh doanh, đặc biệt là đối với những hộ chưa quen với việc kê khai và báo cáo thuế chi tiết;
•Những hộ kinh doanh có hoạt động buôn bán đa phần diễn ra với giá trị nhỏ có thể là từ vài nghìn đồng đến vài chục nghìn đồng, buôn bán lắt nhắt sẽ khó khăn trong việc nhập dữ liệu sổ sách.
3.2. Tác động của chính sách sử dụng hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền
3.2.1Tác động tích cực
•Sử dụng hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền giúp giao dịch với khách hàng minh bạch, thuận tiện hơn, tăng tỷ lệ quay lại sử dụng dịch vụ.
•Việc quản lý bằng hóa đơn điện tử giúp hộ kinh doanh kiểm soát tốt hoạt động kinh doanh và doanh thu.
•Áp dụng hóa đơn điện tử khởi tạo máy tính tiền giúp hộ kinh doanh nâng cao tính minh bạch, giảm rủi ro về thuế.
3.2.2Tác động tiêu cực
•Quá trình chuyển đổi số được thi hành nhanh chóng, khiến cho các hộ kinh doanh không kịp thích nghi.
•Để áp dụng hoá đơn điện tử, các hộ kinh doanh phải đáp ứng “điều kiện kỹ thuật” như: điện thoại thông minh, máy tính bảng, PC để bàn; máy POS; hệ thống máy tính tiền chuyên dụng… dẫn đến phát sinh chi phí.
•Trong quá trình áp dụng hóa đơn khởi tạo từ máy tính tiền sẽ có thể xảy ra rất nhiều các sự cố như hóa đơn có sai sót, trả lại hàng hóa… nếu không được khắc phục kịp thời sẽ ảnh hưởng đến hoạt động kinh doanh, đây là một trở ngại to lớn đến những hộ kinh doanh nhỏ lẻ do người già, người thiếu kiến thức quản lý.
Có thể thấy, các chính sách mới về thuế và hóa đơn đều sẽ có những tác động một cách tích cực hoặc tiêu cực đến hộ kinh doanh, đặc biệt là với những hộ kinh doanh “truyền thống” đã quen với phương thức thuế khoán, không có chuyên môn về vận hành chế độ sổ sách kế toán, lưu trữ hóa đơn. Tuy vậy, những chính sách mới trên cũng mở ra cơ hội để các hộ kinh doanh nâng cao năng lực quản lý, minh bạch hóa hoạt động để xây dựng nền tảng phát triển bền vững.
Thông tin liên hệ
CÔNG TY LUẬT TNHH DL PINNACLE
Địa chỉ: Tầng 3, 18A/76 Nguyễn Thị Minh Khai, Phường Đa Kao, Quận 1, TP. Hồ Chí Minh
Hotline: 0914.491.911
Email: info@dlpinnacle.vn
Website: https://www.dlpinnacle.vn
