Rủi Ro Pháp Lý Khi Kinh Doanh Theo Mô Hình Nhượng Quyền Thương Mại

Nhượng quyền thương mại được xem như một chiến lược phổ biến được nhiều công ty lựa chọn khi mở rộng đầu tư, kinh doanh. Trong những năm gần đây, có rất nhiều doanh nghiệp trong nước và quốc tế đã áp dụng hình thức kinh doanh nhượng quyền tại Việt Nam khá hiệu quả, điển hình như thương hiệu “Starbucks”, “KFC”, “Pizza Hut”, “McDonald’s”, “Cà phê Trung Nguyên”, “Highlands Coffee”, ... Tuy nhiên, dù đang phát triển khá mạnh nhưng hoạt động nhượng quyền thương mại ở Việt Nam chưa thực sự hiệu quả do còn tồn tại một số rủi ro pháp lý.

1. Nhượng quyền thương mại là gì:

Định nghĩa:

Theo quy định của Luật Thương mại năm 2005, nhượng quyền thương mại là hoạt động thương mại, theo đó bên nhượng quyền cho phép và yêu cầu bên nhận quyền tự mình tiến hành việc mua bán hàng hoá, cung ứng dịch vụ theo cách thức tổ chức kinh doanh do bên nhượng quyền quy định.

Bên nhận quyền sẽ được quyền sử dụng nhãn hiệu hàng hoá, tên thương mại, bí quyết kinh doanh, khẩu hiệu kinh doanh, biểu tượng kinh doanh, quảng cáo của bên nhượng quyền.

Bên nhượng quyền có quyền kiểm soát và trợ giúp cho bên nhận quyền trong việc điều hành công việc kinh doanh.

2. Điều kiện để được kinh doanh theo mô hình nhượng quyền thương mại:

Cơ sở pháp lý:

Căn cứ Điều 5 Nghị định số 35/2006/NĐ-CP (được sửa đổi bởi Điều 8 Nghị định 08/2018/NĐ-CP), để hoạt động nhượng quyền thương mại, hệ thống kinh doanh dự định dùng để nhượng quyền của bên nhượng quyền phải hoạt động được ít nhất 01 năm.

3. Đăng ký nhượng quyền thương mại:

Căn cứ Điều 291 Luật Thương mại năm 2005 và Điều 17 Nghị định 35/2006/NĐ-CP, trước khi tiến hành hoạt động nhượng quyền thương mại, thương nhân Việt Nam hoặc thương nhân nước ngoài dự kiến nhượng quyền phải đăng ký hoạt động nhượng quyền thương mại với cơ quan có thẩm quyền theo quy định.

Các trường hợp không phải đăng ký nhượng quyền:

Căn cứ tại Điều 17a Nghị định 35/2006/NĐ-CP (được bổ sung bởi khoản 2 Điều 3 Nghị định 120/2011/NĐ-CP), các trường hợp sau không phải đăng ký nhượng quyền mà chỉ cần thực hiện chế độ báo cáo Sở Công Thương:

•Nhượng quyền trong nước;

•Nhượng quyền thương mại từ Việt Nam ra nước ngoài.

4. Các hình thức nhượng quyền thương mại:

Theo phạm vi lãnh thổ của các đối tượng tham gia vào thương vụ nhượng quyền, hoạt động nhượng quyền thương mại được chia thành 03 hình thức sau đây:

•Hình thức nhượng quyền thương mại trong nước;

•Nhượng quyền thương mại từ Việt Nam ra nước ngoài;

•Nhượng quyền thương mại từ nước ngoài vào Việt Nam.

5. Hợp đồng nhượng quyền thương mại:

5.1. Trách nhiệm cung cấp thông tin của bên nhượng quyền:

Ít nhất là 15 ngày làm việc trước khi ký kết hợp đồng nhượng quyền thương mại, bên nhượng quyền có trách nhiệm cung cấp cho bên dự kiến nhận quyền các thông tin sau:

•Bản sao hợp đồng nhượng quyền thương mại mẫu;

•Bản giới thiệu về nhượng quyền thương mại.

Lưu ý: Trường hợp quyền thương mại là quyền thương mại chung:

Ngoài các nội dung trên, bên nhượng quyền thứ cấp còn phải cung cấp cho bên dự kiến nhận quyền các nội dung sau đây:

•Thông tin về bên nhượng quyền đã cấp quyền thương mại cho mình;

•Nội dung của hợp đồng nhượng quyền thương mại chung;

•Cách xử lý các hợp đồng nhượng quyền thương mại thứ cấp trong trường hợp chấm dứt hợp đồng nhượng quyền thương mại chung.

5.2. Nội dung Hợp đồng nhượng quyền thương mại:

Pháp luật Việt Nam quy định cụ thể những nội dung bắt buộc phải có trong hợp đồng nhượng quyền, bao gồm:

•Nội dung nhượng quyền thương mại phải được mô tả cụ thể, bao gồm quyền sở hữu trí tuệ được chuyển giao, bí quyết kinh doanh, và các hỗ trợ kỹ thuật.

•Quyền và nghĩa vụ của bên nhượng quyền và bên nhận quyền.

•Điều khoản về phí nhượng quyền ban đầu, phí định kỳ, các khoản phí khác và phương thức thanh toán.

•Thời hạn hiệu lực của hợp đồng.

•Điều kiện gia hạn hoặc chấm dứt hợp đồng.

6. Rủi ro pháp lý trong kinh doanh theo mô hình nhượng quyền thương mại:

Nếu như nhà đầu tư kinh doanh theo mô hình nhượng quyền không đọc kỹ hợp đồng nhượng quyền và không nhận biết được những rủi ro khi kinh doanh mô hình nhượng quyền thương mại thì họ có khả năng phải đối mặt với những rủi ro sau:

6.1. Rủi ro về vấn đề sở hữu trí tuệ:

Vấn đề sở hữu trí tuệ đóng vai trò quan trọng trong nhượng quyền thương mại. Bên nhượng quyền phải đảm bảo quyền hợp pháp đối với thương hiệu, tên thương mại, bí quyết kinh doanh, sáng chế, giải pháp hữu ích và quyền tác giả,… trước khi chuyển giao cho bên nhận quyền.

Tuy nhiên hiện nay, rất nhiều trường hợp chủ thương hiệu chưa có đủ điều kiện, giấy tờ chứng minh quyền sở hữu hợp pháp nhưng đã thực hiện bán nhượng quyền cho người khác.

Ví dụ tiêu biểu nhất là trường hợp của Phở Thìn. Ông Nguyễn Trọng Thìn từng nộp đơn đăng ký bảo hộ cho nhãn hiệu Phở Thìn, Phở Thìn 13 Lò Đúc nhưng vẫn trong tình trạng “đang giải quyết”. Ngoài ra, ông Đoàn Hải Trung (được gọi là “truyền nhân” của ông Thìn) cũng từng đăng ký bảo hộ nhãn hiệu Phở Thìn và Phở VieThin 13 Lò Đúc nhưng chưa được Cục Sở hữu trí tuệ cấp văn bằng bảo hộ. Như vậy, về mặt pháp lý, thương hiệu Phở Thìn vẫn chưa thực sự thuộc về ông Thìn hay ông Trung, và cả hai không ai là có thể bán nhượng quyền thương hiệu này cả.

Trong trường hợp nhận nhượng quyền thương mại từ người không phải là chủ sở hữu hợp pháp của thương hiệu đó, thỏa thuận nhượng quyền thương mại giữa hai bên có khả năng bị vô hiệu do vi phạm về mặt chủ thể: chủ thể không đủ thẩm quyền ký kết thỏa thuận nhượng quyền.

Việc vô hiệu này có thể gây thiệt hại về chi phí đào tạo nhân viên, các giao dịch, thỏa thuận mua bán nguyên liệu F&B, chi phí mặt bằng,... cho bên nhận quyền. Bên cạnh đó, bên nhận quyền còn phải đối mặt với nguy cơ phải bồi thường thiệt hại vì vi phạm hợp đồng với các bên cung cấp nguyên liệu, cho thuê mặt bằng…

6.2. Các rủi ro pháp lý khác:

•Rủi ro về phạm vi lãnh thổ nhận nhượng quyền.

•Rủi ro liên quan đến thời hạn hợp đồng, đơn phương chấm dứt hợp đồng, chấm dứt hợp đồng, đáo hạn hợp đồng.

•Rủi ro liên quan đến nhượng quyền thương mại từ nước ngoài vào Việt Nam, khi xảy ra tranh chấp rất khó để khởi kiện bên nhượng quyền ở nước ngoài. Nếu khởi kiện thì chi phí khởi kiện rất tốn kém và có thể không thể thi hành được.

Kinh doanh theo mô hình nhượng quyền thương mại mang lại nhiều cơ hội để tận dụng thương hiệu, mô hình vận hành hiệu quả và sự hỗ trợ chuyên môn từ bên nhượng quyền. Tuy nhiên, đi kèm với đó là không ít rủi ro pháp lý tiềm ẩn, đặc biệt nếu bên nhận quyền không hiểu rõ các điều kiện pháp lý, quyền và nghĩa vụ theo hợp đồng, cũng như tính hợp pháp của thương hiệu được chuyển giao.

Do đó, khi thương nhân Việt Nam muốn nhận nhượng quyền thương hiệu cần nghiên cứu kỹ lưỡng hồ sơ nhượng quyền, tìm hiểu rõ thông tin thương hiệu nhượng quyền đã được công nhận là thương hiệu đủ điều kiện để được nhượng quyền hay chưa để tránh gặp phải những rủi ro pháp lý không đáng có.

Thông tin liên hệ

CÔNG TY LUẬT TNHH DL PINNACLE

Địa chỉ: Tầng 3, 18A/76 Nguyễn Thị Minh Khai, Phường Đa Kao, Quận 1, TP. Hồ Chí Minh

Hotline: 0914.491.911

Email: info@dlpinnacle.vn

Website: https://www.dlpinnacle.vn

BÀI VIẾT MỚI

CHỈ THẾ CHẤP NHÀ KHÔNG THẾ CHẤP ĐẤT

Trong giao dịch dân sự, thế chấp tài sản là một trong những biện pháp bảo đảm thực hiện nghĩa vụ nhằm bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của các bên. Một trong những loại tài sản thường được sử dụng để thế chấp là bất động sản, bao gồm quyền sử dụng đất và tài sản gắn liền với đất. Trong một số trường hợp, cá nhân, tổ chức mong muốn chỉ thế chấp tài sản gắn liền với đất mà không thế chấp quyền sử dụng đất. Tuy nhiên, đây là một vấn đề pháp lý phức tạp, không chỉ cần được xem xét, đánh giá dựa trên quy định của pháp luật mà còn cần dựa trên các yếu tố trong thực tiễn.

GIẢI THỂ DOANH NGHIỆP ĐANG VƯỚNG TRANH CHẤP TẠI TÒA ÁN

Giải thể doanh nghiệp là một thủ tục pháp lý quan trọng, đánh dấu sự chấm dứt hoàn toàn sự tồn tại của doanh nghiệp theo quy định của pháp luật. Đây không chỉ đơn thuần là việc ngừng hoạt động kinh doanh mà còn liên quan đến việc thanh toán nợ, xử lý tài sản, giải quyết quyền lợi của người lao động và hoàn tất nghĩa vụ thuế đối với Nhà nước. Tuy nhiên, không phải trong mọi trường hợp doanh nghiệp đều có thể thực hiện thủ tục này. Pháp luật hiện hành đã có những quy định cụ thể về các trường hợp và điều kiện để doanh nghiệp thực hiện thủ tục giải thể.

VIỆT KIỀU MUA NHÀ Ở VIỆT NAM

Việt Nam là quốc gia có cộng đồng người Việt định cư ở nước ngoài (“Việt kiều”) rất lớn, với hàng triệu người sinh sống, làm việc và học tập tại nhiều quốc gia trên thế giới. Trong những năm qua, nhiều người trong số họ mong muốn sở hữu nhà ở tại Việt Nam để đáp ứng nhu cầu đầu tư, an cư hoặc đoàn tụ với gia đình. Nắm bắt được nhu cầu trên, pháp luật hiện hành đã có nhiều sửa đổi, bổ sung quan trọng nhằm tháo gỡ nhiều rào cản pháp lý và mở rộng quyền sở hữu nhà ở tại Việt Nam của Việt kiều.

THU HỒI ĐẤT: CÓ ĐƯỢC HƯỞNG LÃI TỪ TIỀN BỒI THƯỜNG, HỖ TRỢ?

Chính sách thu hồi đất và bồi thường, hỗ trợ cho người có đất bị thu hồi luôn là một trong những vấn đề quan trọng trong quản lý và sử dụng đất đai. Việc Nhà nước thu hồi đất để phục vụ các mục đích phát triển kinh tế - xã hội, quốc phòng, an ninh là một thực tế khách quan trong tiến trình phát triển của đất nước. Đi kèm với đó là chính sách bồi thường, hỗ trợ, tái định cư nhằm đảm bảo quyền và lợi chính đáng cho người có đất bị thu hồi. Để đảm bảo sự công bằng, pháp luật hiện hành đã có những quy định cụ thể về nội dung trên.

KINH DOANH LƯU TRÚ NGẮN HẠN TẠI CHUNG CƯ CÓ VI PHẠM LUẬT?

Trong những năm gần đây, Việt Nam dần trở thành điểm du lịch độc đáo thu hút hàng triệu khách du lịch đến tham quan và nghỉ dưỡng. Để đáp ứng nhu cầu lưu trú của khách du lịch, nhiều cá nhân đã tận dụng các căn hộ chung cư mà họ đang sở hữu để kinh doanh dịch vụ lưu trú ngắn hạn, phổ biến nhất là tại các thành phố lớn như Hà Nội, thành phố Hồ Chí Minh hay các thành phố du lịch như Quy Nhơn, Nha Trang, Hạ Long… Vậy việc cho thuê căn hộ chung cư theo hình thức lưu trú ngắn hạn có hợp pháp không? Bài viết này sẽ phân tích các quy định pháp lý hiện hành nhằm giúp người đọc hiểu rõ hơn về vấn đề này.

ĐĂNG KÝ DẠY THÊM

Việc dạy thêm tại nhà là một hoạt động phổ biến, đặc biệt đối với các giáo viên hoặc những người có kỹ năng chuyên môn muốn chia sẻ kiến thức và kiếm thêm thu nhập cho bản thân. Tuy nhiên, trong những năm gần đây, hoạt động dạy thêm tại nhà nổi lên nhiều vấn đề tiêu cực, nhức nhối nhất phải kể đến tình trạng bắt ép học sinh tham gia các lớp học thêm do chính thầy cô giáo đứng lớp chính khóa giảng dạy, ai không tham gia sẽ bị “đì”. Nhằm xóa bỏ triệt để những tiêu cực trong hoạt động dạy thêm, Bộ Giáo dục và Đào tạo đã ban hành Thông tư số 29/2024/TT-BGDĐT (có hiệu lực vào ngày 14/02/2025) đặt ra khuôn khổ pháp lý cho hoạt động dạy thêm, học thêm. Trong đó, đáng chú ý là quy định hoạt động dạy thêm ngoài nhà trường có thu tiền phải đăng ký kinh doanh.

XỬ LÝ DOANH NGHIỆP TẠM NGỪNG KINH DOANH KHÔNG THÔNG BÁO

Trong quá trình hoạt động, xuất phát từ nhiều nguyên nhân khác nhau như: kinh doanh không hiệu quả, tình trạng tài chính không khả quan, cần xây dựng phương án kinh doanh mới,… doanh nghiệp cần phải tạm ngừng kinh doanh. Tuy nhiên, trên thực tế, vẫn có nhiều doanh nghiệp không thực hiện thủ tục này, một phần do chưa nắm rõ quy định pháp luật, một phần do đã biết nhưng lại có tâm lý chủ quan, cho rằng việc thông báo không quan trọng hoặc sẽ không bị xử phạt nếu không thực hiện. Chính tâm lý chủ quan này của doanh nghiệp đã dẫn đến nhiều hệ lụy pháp lý không đáng có cho người quản lý doanh nghiệp, và gây khó khăn cho quá trình khôi phục hoạt động kinh doanh sau này.

PHÁP NHÂN BỊ XÂM HẠI VẪN ĐƯỢC BỒI THƯỜNG

Bộ luật Dân sự năm 2015 đã ghi nhận tư cách pháp lý của pháp nhân trong quan hệ dân sự nói chung và khẳng định “quyền, nghĩa vụ về nhân thân và tài sản của cá nhân, pháp nhân trong các quan hệ được hình thành trên cơ sở bình đẳng, tự do ý chí, độc lập về tài sản và tự chịu trách nhiệm...”. Tuy nhiên, pháp luật hiện hành lại chưa có các quy định rõ ràng về quyền nhân thân và vấn đề bồi thường thiệt hại tinh thần của pháp nhân.